contrast version
Индекс материала
Выказванні і вершы пра Радзіму і беларускую мову
Словы
Все страницы

Словы – хітруны

 

карагод парасон

 

пенал салата

 

смак пірог

 

дрот пясок

 

цікава клубок

 

парася малако

 

карысна кароўка

 

(У гэты час з балельшчыкамі адгадваем загадкі.)

Загадкі

 

1. Невялікі, рыжаваты, а хвост доўгі і калматы, на дрэве жыве і шышкі грызе. (Вавёрка.)

 

2. Удзень аддыхае, а ўночы лятае. (Сава.)

 

3. Ляжыць пад ганкам, хвост абаранкам. (Сабака.)

 

4. Калматы,вусаты, есці пачынае,песенькі спявае. (Кот.)

 

5. Семсот муляроў збудавалі дом без вуглоў. (Пчолы.)

 

6. У адным доме сотні жыхароў, а сям’я адна. (Вулей.)

 

7. Усіх я ў пору буджу, хоць часоў не ваджу. (Певень.)

 

8. Без рук,без галавы, а маляваць умее. (Мароз.)

 

9. Ляціць, а не птушка, вые, а не звер. (Вецер.)

 

10. Ляцяць птушкі без крыл, а садзяцца без ног. (Снег.)

 

11. Стаяць слупы бялёныя, на іх шапкі зялёныя. (Бярозы.)

 

12. Стаіць у лазе на адной назе. (Грыб.)

 

13. Не агонь, а пячэцца. (Крапіва.)

 

14. Хто забачыць, той заплачыць. (Цыбуля.)

 

15. Ляжыць сярод градкі зялёны і гладкі. (Агурок.)

 

16. Сядзіць царыца ў цямніцы, а каса на вуліцы. (Морква.)

 

17. Румяны Піліп да палкі прыліп. (Яблык.)

 

18. Уся дарожка ўсыпана гарошкам. (Зоркі.)

 

19. Як тая рэч завецца, што цэлы год лічыць і не саб’ецца? (Каляндар.)

 

 

5. КОНКУРС “ У СВЕЦЕ КАЗАК”

 

Настаўнік чытае ўрыўкі з казак,

 

а вучні адказваюць, з якой гэта казкі.

^ У свеце казак

 

1. Гэй, каза, збірай манаткі,

 

Уцякай хутчэй ты з хаткі,

 

Бо вунь дзед ідзе, ён касу нясе! (“Каза-манюка”)

 

2. Кар-кар! Кра-кра! Гэй-гэй!

 

Я – паўночны салавей! (“Ганарыстая варона”)

 

3. Дык вось, каточак, мой галубочак, хлеб ёсць, соль ёсць – капусты няма. (“Каток – залаты лабок”)

 

4. З таго часу больш і не сябруюць сабакі з ваўкамі.

 

(“Сабака і воўк”)

 

5. А спевакі засталіся ў той хаце, жывуць-пажываюць і бяды-ліха не знаюць. (“Музыкі”)

 

6. Дык вось, каму слава, таму і булкі. А вы, гультаі, ідзіце прэч адгэтуль. Ко-ко-ко! Дзеткі, бяжыце сюды хутчэй! (“Пшанічны каласок”)

 

7. Карова, карова, дай масла! Пеўнік ляжыць і не дыхае, бобінкай падавіўся. (“Як курачка пеўніка ратавала”)

 

8. Аднаго разу мужык пайшоў у лес, высек з алешыны палена, прынёс дахаты і кажа жонцы: ”На,калышы”. (“Піліпка-сынок”)

 

9. З таго часу заяц ніколі не кпіў з крывых ног вожыка.

 

(“Заяц і вожык”)

 

10. Тылі-тылі, скрыпіца, тут сядзела лісіца,

 

А ў лісіцы новы двор, сем дачушак на выбор,

 

Восьмы пеўнік, гэта мой. (“Коцік, пеўнік і лісіца”)

 

 

6.^ ІНСЦЭНІРОЎКА КАЗКІ “КОЦІК ПЕТРЫК І МЫШКА”

 

 

7.КОНКУРС “ПРАДОЎЖЫ ПРЫКАЗКУ”

 

- Свае назіранні за жыццём, свае мудрыя парады народ выказаў у прыказках. Яны кароценькія, але вельмі мудрыя.

 

^ Камандам раздаюцца карткі,

 

на якіх запісаны пачатак прыказак.

 

Задача: прадоўжыць прыказку.

Прыказкі

 

Чалавек без працы, што птушка без крылаў.

 

Грэе не шуба, а праца.

 

Добра працуем – павагу маем.

 

Бацькоў слухаць – гора не знаць.

 

Слязьмі гору не паможаш.

 

Якая справа – такая і слава.

 

Найсмачнейшы хлеб ад сваёй працы.

 

Хто працуе, той не сумуе.

 

Дыму без агню не бывае .

 

Адклад не ідзе на лад.

 

 

(У гэты час з балельшчыкамі праводзіцца гульня”Наадварот”.)

^ Гульня ,,Наадварот”

 

дзень – ноч высока - нізка

 

ранак – вечар сумна – весела

 

зіма – лета згубіў – знайшоў

 

чысты – брудны цяжка - лёгка

 

мяккі – цвёрды шырокі - вузкі

 

ідзе – стаіць цёмна - светла

 

купіў – прадаў справа – злева

 

 

8.^ НАРОДНАЯ ГУЛЬНЯ “МІХАСІК”

Гульня,,Міхасік”

 

Ты, Міхасік, не зявай,

 

Хутка лапці абувай.

 

 

9.”КОНКУРС СКОРАГАВОРАК”

 

Кожная каманда атрымлівае скорагаворку.

 

Удзельнікі “ланцужком”яе вымаўляюць.

 

Перамагае каманда, якая зробіць гэта хутчэй.

^ Скорагаворкі

 

Жвавы вожык жыва жуку пашыў кажух.

 

Ткач ткаў тканіну хутка – выткаў хустку.

Загадкі-жарты

 

1. За чым ядуць? (За сталом.)

 

2. Што стаіць пасярод зямлі? (літара М)

 

3. Пад які куст заяц садзіцца, калі ідзе дождж? (Пад мокры.)

 

4. Які год цягнецца адзін дзень? (Новы год.)

 

5. Што гарыць без агню? (Сонца.)

 

6. Хто ляціць без крылаў? (Вецер.)

 

7. Што можна бачыць з закрытымі вачамі? (Сон.)

 

8. Якое імя расце ў жыце? (Васілёк.)

 

9. Што без вады плавае? (Воблака.)

 

10. Што без ног ідзе? (Дождж.)

 

 

Падвядзенне вынікаў, узнагароджанне пераможцаў

 

 

Заключнае слова

 

Каб белы свет не здаўся вузкім,

 

Каб годна жыць паміж людзей,

 

Любіце мову беларуску,

 

Любіце з кожным днём мацней.

 

Яна – жыцця першааснова,

 

Яна стагоддзяў зорны дым.

 

Калі забудзем, згубім мову,

 

Што скажам праўнукам сваім.

 

 

Рэфлексія

 

^ Праздник "Хлеб – всему голова"

 

 

Учитель: Дети, посмотрите, как оформлен зал. Мы сегодня собрались, чтобы прочитать стихи, спеть песни о хлебе. “Хлеб – всему голова” - говорит народная пословица. И это верно. С давних пор гостей встречают хлебом-солью. Вот они у нас на столе.

 

^ Стихотворение С. Погореловского “Хлеб”.

 

1. Вот он, хлебушко душистый,

С хрусткой корочкой витой.

Вот он, теплый, золотистый,

Словно солнцем налитой.

 

2. В нем – здоровье наше, сила,

В нем – чудесное тепло.

В нем – земли родимой соки,

Солнца свет веселый в нем…

 

Все дети: уплетай за обе щеки! Вырастай богатырем!

 

3. Сколько рук его растило,

Охраняло, берегло!

Ведь не сразу стали зерна

Хлебом тем, что на столе.

 

^ Дети: люди долго и упорно потрудились на земле!

 

Учитель: О хлебе сложено много песен.

 

Песня “Зернышко”, муз. Чичкова.

 

Учитель: А теперь послушайте, как приходит к нам на стол хлеб.

 

1. За лесами, за лугами

Раздается в поле гром,

Это тракторы плугами

Пашут легкий чернозем.

 

2. На широкие долины

Вышли новые машины:

Глянь в раскрытое окно -

Сеют сеялки зерно.

 

3. Сколько в это зернышко

Вложено труда,

Знают только солнышко,

Ветер да вода.

 

4. Посеяли хлеб хлеборобы весною,

Созрел он и встал

Золотистой стеною.

И слышит страна;

За уборку пора,

Для хлеба комбайны нужны, трактора.

 

^ Песня “Хлеборобы”.

 

Учитель: Дети, расскажите, как из зерна получают хлеб.

 

Дети: Зерна мелют на мельнице в муку, ее везут на хлебозавод, на пекарни. Там выпекают хлеб, булки, калачи. Все это мы покупаем в магазине.

 

Учитель: Дети, посмотрите на стол. Сколько разных мучных изделий из муки выпекли руки нашего пекаря. Здесь и каравай , булочки, сдобные калачи. Оказывается, как много всего можно испечь из муки. Скажите, дети, какие пословицы и поговорки о хлебе вы знаете?

 

Дети: Много снега – много хлеба.

 

Посей впору – будешь иметь хлеба гору.

 

Не тот урожай, что в поле, а тот, что в амбаре.

 

Учитель: Теперь отгадайте загадки:

 

1. Золотист он и усат, в ста карманах – сто ребят.

 

2. В долг зерно возьмет, каравай вернет.

 

3. Он идет – волну сечет, из трубы зерно течет.

 

Учитель: Большой урожай – это радость для хлеборобов и всех людей страны. Наступает праздник урожая.

 

^ Звучит музыка.

 

В зал въезжает детская педальная машина, в ней сидит мальчик в костюме каравая.

 

 

Инсценировка стихотворения

 

Т. Коломиец “Праздник каравая”.

 

Учитель: К первоклашкам на машине

Каравай приехал ныне.

Пышной коркой похрустим,

Все на свете угостим.

Вкруг вставай, каравай,

Кого хочешь – выбирай!

 

Каравай:

 

(Вылезает из машины и становится в середину круга,

 

который образуют дети.)

 

Пекаря!

 

Он не грел на печке бок –

Каравай ребятам пек.

Пекарь с нами поиграй,

Кого хочешь – выбирай!

 

^ Входит пекарь, становится рядом с караваем.

 

Мельника!

 

Не молол он чепуху,

А смолол зерно в муку!

Мельник, с нами поиграй,

Кого хочешь – выбирай!

 

Хлебопашца!

 

Он в тенечке не лежал,

А хлеба растил и жал!

Хлебопашец, в круг вставай,

Кого хочешь – выбирай!

 

^ Выходит хлебопашец в национальном костюме.

 

Рабочего!

 

Он приехал к нам с дарами –

Тягачами, тракторами!

А награда – урожай!

Всех на праздник приглашай!

 

^ Выходит рабочий (в комбинезоне),

 

становится рядом с хлебопашцем.

 

Пекарь: Слава урожаю в зернах!

 

Мельник: Слава караваю на столах!

 

Хлебопашец: Слава, слава дружным рукам!

 

Рабочий: Слава, слава труженикам!

 

Все дети выстраиваются полукругом.

 

^ Выходят мальчик и девочка в национальных костюмах.

 

Девочка: Человек привык трудиться. Люди пашут, сеют, жнут!

 

Мальчик: В каждом зернышке пшеницы, в каждой крошке хлеба – труд!

 

^ Песня “Без труда не проживешь”, муз. Агафонникова.

 

Учитель: У народа есть слова: “Хлеб – всей жизни голова!” Что можно приготовить из хлеба?

 

Дорогие гости! Вы, наверное, посмотрели нашу выставку – выпечку из хлеба, приготовленную детьми и родителями. Об этом они сейчас сами вам расскажут.

 

Девочка: Мы хотим угостить гостей этими изделиями.

 

Дети в костюмах раздают угощения.

 

Учитель: На этом наш праздник заканчивается. Благодарим всех, кто пришел к нам сегодня в гости.