РАСПРАЦОЎКА ТВОРЧАЙ РАБОТЫ ПА БЕЛАРУСКАЙ ЛІТАРАТУРЫ Ў 5 КЛАСЕ
НАСТАЎНІК РАБЦАВА ЛЮДМІЛА УЛАДЗІМІРАЎНА
Літаратурная работа па пройдзеных творах маральна-этычнай і ваеннай тэматыкі.
5 клас
1. Я.Колас “У старых дубах”.
2. М.Лынькоў “Васількі”.
3. Р.Барадулін “Бацьку”.
4. А.Кудравец “Цітаўкі”.
5. Г.Далідовіч “Страта”.
І. З якога твора ўрыўкі?
1.Ён устаў і, хвалюючыся, пачаў гаварыць. Гаварыў ціха, ясна і вельмі глыбока, нібы настаўнік.
2.Такіх дубоў цяпер рэдка дзе ўбачыш. Іх не чапала рука людская.
3. А голас Бобіка чуўся ўжо ў самым рагу…. Мусіць, нехта скочыў з яблыні.
4.Ля весніц толькі зноў твой вяз крануў галінкамі за плечы.
5.І тут жа расказваў свайму сябру здарэнне з якім-небудзь асілкам.
6.Ён выстраліў некалькі разоў у Міколку і потым, нібы спужаўшыся чагосьці, хутка схаваў задымлены рэвальвер.
7. Нешта ж трэба рабіць…. Ён перайшоў вуліцу, зайшоў на двор дзеда Нупрэя…. Ён дапаможа, параіць.
8.Кастусь не чуў, як Валік паклаў яму ў кішэню два вялікія яблыкі.
9.Ніякі ўрач, нават прафесар, мне не паможа.
10.Тады хацелася наўзрыд заплакаць шчырымі слязамі.
ІІ. Герой па апісанні?
1.Глыбей заворвалі маршчыны.
2.Бачыў ён чорныя мундзіры, чорныя шапкі з чырвонымі кантамі.
3.То ж стары чалавек, яму гадоў дзевяноста.
4.Быў у акулярах, надзвычай белы.
5.Было за семдзясят.
6.Найлепшыя дружакі, даўно цягнецца іх дружба.
7.Сінімі васількамі адцвіталі вочы хлопчыка.
8.Акуляры рабілі сур’ёзным, разумным і сталым.
9.Бо ў хаце быў адзін мужчына.
10.Свяцілася кволая ружовасць, а абвіслыя вусы хавалі добрую ўсмешку.
ІІІ. Герой па ўчынках?
1.У кіно ў гэты вечар не пайшоў.
2.Заходжу на могілкі, падоўгу стаю ля агароджы.
3.Ты мне не падасі рукі, глядзіш удаль з-пад шкла партрэта.
4.Кінуў на траву хлеб, сарваў ружжо і, гарлапанячы на ўвесь сад, пабег.
5.А шапку я заўжды здыму перад магілай невядомай.
6.Ён проста перакінуў у акно нейкі скрутак, загорнуты ў газету.
7.Схаваўшыся за куст, моўчкі наглядаў за сваім сябрам, і без усякай злой мыслі раптам вылецеў з-за куста.
ІV.Каму належаць рэчы?
1.Дасць у торбачку сала.
2.Пенал і любімы компас.
3.Старая школьная торбачка, стары абгрызены пенал, любімы сшытак.
4.Навошта яму гэтае ружжо.
5.Ля весніц толькі зноў твой вяз.
6.Сінія васількі схаваў за пазуху.
7.Прапусціць з ахапкам кветак.
8.Ліпавы кошык ціха ўдарыўся аб зямлю.
9.Там быў ладны кавалак сала і акраец хлеба.
10.Адмысловае адзенне, патфель, акуляры.
11.Чорныя мундзіры, чорныя шапкі.
V.Каму належаць словы?
1.- Я і сам пішу вершы.
2.- Вось наша ўся сямейка ў хаце.
3.- Дзед, мусіць, здагадваецца, хто трасе яблыкі.
4.- І чуў кароткае: “Прыедзе”.
5.- Мам, ну чаго ж ты маўчыш?
6.- Вось што, братачка. Садзіся вот. Ну, што мы з табой – адно старое, другое малое.
7.- Ты глядзі ў мяне, паганец….Калі дзе-небудзь і калі-небудзь ты ляпнеш якое слова, я выцягну доўгі твой язык.
8.- Ратуйце! Утапіўся! Гвалт, людзі, ратуйце!
9.- Яблычкаў сабраў….Буду частаваць цяпер.
10.- Нельга так, дзеці. Трэба не засмучацца, а радавацца, што ў наш клас прыбыў добры вучань, выдатнік.
11.- Калі я ўпаду раптам, дык ты не бойся.
12.- А, можа, я скажу настаўнікам, што табе блага?
VІ. Закончыць радкі.
1.У кіно ў гэты вечар…………………………………………..
2.Хадзем з намі гуляць………………………………………….
3.Я і сам пішу…………………………………………………….
4.А шапку я заўжды здыму……………………………………...
5.І Кастусю здалося, што дзед неяк ………………………
6.Ліпавы кошык ціха …………………………………..
7.Базыль і Грышка – найлепшыя…………………………………
8.Сінімі васількамі адцвіталі……………………………………...
9.Хацелася пачуць………………………………………………….
10.Рабіў разам з Міцем………………………………………………
11.Міця, можа, быў бы маім самым…………………………………
Адказы:
І. 1) “Страта”; 2) “У старых дубах”; 3) “Цітаўкі”; 4) “Бацьку”; 5) “У старых дубах”; 6) “Васількі”; 7) “Васількі”; 8) “Цітаўкі”; 9) “Страта”; 10) “Бацьку”.
ІІ. 1) маці; 2) немцы; 3) дзед Нупрэй; 4) Міця; 5) дзед Агей; 6) Грышка і Базыль; 7) Міколка; 8) Міця; 9) сын; 10) дзед Агей.
ІІІ. 1) Кастусь; 2) Стась; 3) бацька; 4) дзед Агей; 5) сын; 6) Міколка; 7) Грышка.
ІV. 1) Грышку ці Базылю; 2) Міколку; 3) Міколку; 4) дзеду Агею; 5) бацьку; 6) Міколку (або сястрычцы); 7) сыну; 8) Міколку; 9) дзеду Агею; 10) Міцю; 11) немцам.
V. 1) Міцю; 2) маці; 3) Кастусю; 4) суседзям; 5) Міколку; 6) дзеду Нупрэю; 7) бацьку Міколкі; 8) Грышку; 9) дзеду Агею; 10) настаўніцы; 11) Міцю; 12) Стасю.
VІ. 1) Кастусь не пайшоў; 2) у футбол; 3) вершы; 4) перад магілай невядомай; 5) дзіўна ўсміхаецца; 6) ударыўся аб зямлю; 7) дружакі; 8) і вочы хлопчыка; 9) “Сынок!”; 10) урокі; 11) лепшым і надзейным таварышам.