ДЗЯРЖАЎНАЯ УСТАНОВА АДУКАЦЫІ "СЯРЭДНЯЯ ШКОЛА №20 г.ОРШЫ” |
СЦЭНАРЫЙ УРОКА БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ Ў 10 КЛАСЕ ПА ТЭМЕ: |
“СІНТАКСІЧНЫЯ ПРЫМЕТЫ ПРОСТЫХ УСКЛАДНЕНЫХ СКАЗАЎ, ПАСТАНОЎКА ЗНАКАЎ ПРЫПЫНКУ”
НАСТАЎНІК: Васількова Святлана Анатольеўна |
ОРША, 2011 |
Тэма: “Сінтаксічныя прыметы простых ускладненых сказаў, пастаноўка знакаў прыпынку”
Мэта: Гатоўнасць вучняў у канцы ўрока выканаць тэст
Задачы: (для настаўніка)
- Стварыць умовы для сістэматызацыі і кантролю ўменняў ставіць і тлумачыць знакі прыпынку ў простым ускладненым сказе;
- Спрыяць развіццю пунктуацыйнай пісьменнасці - важнейшага элемента культуры пісьмовага маўлення;
- Садзейнічаць выхаванню ў вучняў неабходнасці ўдасканалення культуры пісьмовага маўлення.
(Для вучняў)
- Практыкавацца ў пастаноўцы і тлумачэнні знакаў прыпынку;
- Развіваць і паглыбляць уменні вызначаць прыметы і асаблівасці будовы;
- Выканаць тэст.
Тып урока: Урок замацавання ведаў і ўменняў
Абсталяванне:
- Камп'ютарная прэзентацыя Power Point: “Сінтаксічныя прыметы
простых ускладненых сказаў, пастаноўка знакаў прыпынку”
(Дадатак №1)
- Друкаваныя матэрыялы для самастойнай, парнай і групавой працы вучняў.
- Кантрольны тэст па варыянтах.
- Індывідуальная карта ўліку ведаў і ўменняў.
(Перад урокам на класны стэнд павесіць аформлены артыкул “ Мода на чытанне вяртаецца ў маладзёжнае асяроддзе” пра значэнне кнігі і чытання для сучаснага чалавека. Плануецца, што інфармацыя зацікавіць вучняў, да ўрока яны абмяняюцца думкамі пра прачытанае.)
(Слайд №2), (Слайд №3).
Сцэнарый урока:
- Арганізацыйны момант
-Прывітанне, сядайце. Бачыла, што Вас зацікавіла нататка, Вы актыўна абмяркоўвалі прачытанае. Паглядзелі на слайдзе, нязвыклыя спосабы выкарыстання кнігі і фантазіі пра яе сучасны выгляд.
Асабіста мне бліжэй думка, што чытанне добрых кніг адкрывае нам патаемныя ў нашай
ўласнай душы думкі.(Ш.П’ермон) А для Вас, чым бачыцца кніга?
-Прыемна, што тут сабраліся аднадумцы. Не забудземся, што важнейшай перспектыўнай задачай для нас з’яўляецца падрыхтоўка да экзаменацыйнага пераказу і цэнтралізаванага тэставання. Чытанне, безумоўна, гэтаму спрыяе. Будзьце пільныя ў выбары чытва. “Некаторыя кнігі варта толькі паспытаць, другія - праглынуць і толькі нямногія - перажаваць і
праглынуць ”. (Т.Макалей) Будзьма старанна “жаваць правілы беларускай мовы”, працягваючы црацу з прыгожымі экзаменацыйнымі тэкстамі на тэму музыкі, каб дасягнуць пастаўленай мэты і выхоўваць адказнае стаўленне да культуры пісьмовага маўлення.
- Паведамленне тэмы ўрока і мэтамеркаванне
(Слайд №4).- Запішыце тэму ўрока: “Сінтаксічныя прыметы простых ускладненых сказаў, пастаноўка знакаў прыпынку”. Вы атрымалі ацэначныя лісты, падпішыце іх. Сюды будзеце паэтапна ўносіць вынікі дзейнасці. Спачатку мы правядзём арфаграфічную размінку, потым папрацуем з тэкстамі дамашняга задання і падагульнім тэорыю па тэме, далейшая праца ў групах будзе з новым тэкстам і закончым тэму тэставым кантролем.
( Тэксты заданняў і эталоны ў папках з файламі на партах.)
-Кажуць, што можна скласці праўдзівае паняцце пра розум і характар чалавека, агледзеўшы яго бібліятэку(Л.Блан) У маіх руках, а не ў маёй бібліятэцы, выпадкова апынулася кніга Алега Рысса.
Зцікавілі радкі. (Слайд №5).
“Да чаго ж гзта кволая і няўстойлівая ўласцівасць – дакладнасць выкладання думак на паперы!
Здавалася б, якая простая справа, а патрабуе яна пастаяннага практыкавання і ўстойлівай увагі, цвёрдых навыкаў. Трэба развіваць у сабе гэту карысную здольнасць.”
- Як мы можам выкарыстаць падкрэсленыя словы на ўроку?
(Прыкладныя адказы вучняў:
-Тут ёсць ускладненыя аднароднымі членамі і пабочным словам сказы.
Падкрэсленыя словы – гэта задачы ўрока )
-Сфармулюем дадатковыя задачы на сённяшні ўрок.
(Адказы вучняў)
Я сцісла іх запісала так:
(Слайд №6 ).
- Практыкавацца ў пастаноўцы і тлумачэнні знакаў прыпынку;
- Развіваць і паглыбляць уменні вызначаць прыметы і асаблівасці будовы;
- Выканаць тэст.
-Кожнаму з Вас жадаю поспехаў у дасягненні ўласных задач, паспрабуем разам вырашыць намечанае.
- Актуалізацыя раней засвоеных тэарытычных ведаў
Мэта: Актуалізаваць мысліцельныя аперацыі ( параўнанне і г.д ) і пазнаваўчыя працэсы
( увага, памяць і г.д.), неабходныя для выканання праверачнай работы. Даць магчымасць вучням правесці самаацэнку сваіх работ па пэўных крытэрыях.
-Пачнём з арфаграфічнай размінкі. Запішыце словы з прапушчанымі літарамі з эпіграфа, працягваем арфаграфічным дыктантам:
Сабе, карысную,
увечары, якраз, пасля, ансамбль, акардэон, віяланчэль, бубен, інтэлігентка, расчоска, элегантны, паланез, па-другому, дырыжорская, далікатна, віртуозны, мелодыя, недзе, кантрасна*, саліравала.*
*Новае ў арфаграфіі:
- 1. Уасобных словах адбылося спрашчэнне груп
зычных: стн-сн.
- 2. Дзеяслоўны суфікс –ірава (-ырава) ужываецца, калі
дзеяслоў мае вузкатэрміналагічнаезначэнне.
(Слайд №7 ). -Праверце сябе, занясіце адзнакі ў ацэначныя лісты.
- Праверка дамашняга задання
Мэта: Арганізаваць замацаванне. У час праверкі д\з паўтарыць і ўдасканаліць веды і ўменні, сістэматызаваць іх. Матываваць вучняў да выканання кантролю (“хачу”- “трэба” - “ магу ”)
( Навучальная функцыя кантролю)
-Зараз вы працуеце ў парах, выконваеце заданне на картцы, ацэньваеце па тэксце – ключы, потым праводзіце ўзаемаапытанне па падрыхтаваных тэарытычных пытаннях. Уносіце адзнакі ў ацэначныя лісты суседа.
( Узаемаацэнка і самаправерка аб’ектыўнасці выстаўленай адзнакі.)
(У гэты час настаўнік правярае вусны пераказ дамашняга тэксту на адзнаку.)
! Хто без пары, кантроль за выкананнем задання ажыццяўляе настаўнік.
(Вучні, што дапусцілі памылкі, звяртаюцца да правіла.)
- З мэтай сістэматызацыі і паглыблення ведаў складзём тэарытычны модуль. 2 вучні ( 1 падбірае прыклады, 2- гі адбірае тэарытычны матэрыял, разам кампануюць, складаюць прэзентацыю, выступаюць) мелі індывідуальнае заданне: “Скласці прэзентацыю” па тэме ўрока, звяртаючы ўвагу на складаныя выпадкі ў пунктуацыі простага скаўза.
(Слайд №8 - 17 ).
(Паведамленне вучня. Клас успрымае інфармацыю.)
-Якімі крыніцамі карысталіся ў падрыхтоўцы паведамлення?
- Ацаніце выступленне па акрэсленых крытэрыях, занясіце адзнаку ў ацэначныя лісты.
-Якую мэту мы вырашалі пры выкананні дадзенага задання?
(Прыкладныя адказы вучняў:
- Сістэматызавалі тэорыю, для замацавання яе пазней на практыцы.)
(Слайд №18 ).
- Выкананне трэніровачных практыкаванняў
Мэта: Паглыбленне ведаў.
Праца ў групах з тэкстам.
“Шчаслівых музыка робіць яшчэ больш шчаслівымі, няшчасных – яшчэ больш няшчаснымі”(В.Крачкоўскі)
-Прачытайце тэкст. Як ён называецца? ( “Скры`пачка” ці “Скрыпа`чка”)
-Якім чынам аўтару ўдалося аказаць на чытачоў такое моцнае ўздзеянне? Вызначце стыль тэксту.
(Прыкладныя адказы)
( Праца ў групах з выступленнем прадстаўнікоў груп, самаправерка па слайдах).
(Слайд №19 – 22 )
-Абмяркуйце, як працавала ваша група, адзначце ў ацэначным лісце.
Паглыбленне. Напр.
- Працяжнік, а не коска пры аднародных членах.
- Знайдзіце ў сказ, калі пабочнае слова не адасабляецца.
(А мо вінавата была не так скрыпка, як тая скрыпачка, што трымала яе ў сваіх в…ртуозных руках?)
- Фізкультхвілінка
(Слайд №23 ).
- Самастойная дыферэнцаваная праца
Мэта: Пракантраляваць ўзровень засваення матэрыялу. Арганізаваць супастаўленне вучнямі з гатовым ўзорам з фіксацыяй выніку. Пры неабходнасці вызначыць заданне для самападрыхтоўкі. ( Індывідуальны кантроль )
-Мне цікава, як вы засвоілі гэту тэму і як самі ацэніце свае веды. Жадаю Вам поспеху на этапе кантролю. Хочацца, каб не ўзнікла цяжкасцяў і ўсё атрымалася.
(тэматычны кантроль)
(Слайд №24 ).
Самакантроль.
-Зараз вы праводзіце самаацэнку сваіх работ па ўказаных крытэрыях.
_- Якія заданні выклікалі цяжкасці?
-Як мяркуеце працаваць над выпраўленнем памылак?
(Звярнуцца да тэорыі)
-Здайце работы для педагагічнага кантролю.
- Дамашняе заданне
Мэта: Вызначыць заданне для самападрыхтоўкі.
(Слайд №25 ).
-Вучніям,што дапусцілі памылкі ў рабоце, у якасці дамашняга задання я раю выканаць на сайце іншы варыянт кантрольнага тэста для адпрацоўкі ўменняў пастаноўкі занакаў прыпынку. (Камп’ютарны кантроль). Ці ўзяць у мяне папяровы, каб пераадолець узнікшыя цяжкасці.
Той, хто справіўся выдатна, прапаную творчае заданне:
Індывідуальнае заданне. Пераказ тэксту “На першай рэпетыцыі ” (са зборніка экзаменацыйных матэрыялаў.), выкананне дадатковах заданняў. Або скласці тэст па прапанаваным тэксце.
- Падвядзення вынікаў урока, рэфлексія
Мэта: Ацаніць вынікі ўласнай дзейнасці. Фіксаваць ступень адпаведнасці пастаўленай мэты і яе вынікаў.
-Два ўрокі назад Вы спланавалі сваю адукацыйную дзейнасць па вывучэнні дадзенай тэмы. На працягу работы план мог мяняцца.
- У Каго так адбылося?
-Якіх Вы вынікаў дасягнулі?
(Слайд №26 ).
(Прадметная рэфлексія.
-Што зразумеў?
-Чаму навучыўся?)
(Рэфлексія спосабаў, выкарыстаных у ходзе дзейнасці.
-Якія заданні выклікалі цікавасць?
-Якія былі складанымі? Як выходзіў з гэтай сітуацыі?)
-З наступнага ўрока ўзнаўляем веды па сінтаксісе складанага сказа, пасля чаго пішам кантрольную тэставую работу.
(Слайд №27 ).
-Параім адзін аднаму на будучую дзейнасць?
-Я скажу словамі рускага паэта Канстанціна Мікалаевіча Бацюшкава, які акрамя роднай ведаў яшчэ тры замежныя мовы:
“Жыві як пішаш, і пішы як жывеш:
Інакш усе водгаласакі ліры тваёй
Будуць фальшывы. ”
-Дзякуй, за працу, падайце дзённікі на адзнакі.
Тэхналагичная карта
ўрока беларускай мовы ў 10 “Б” класе ДАСШ № 20,
праведзенага настаўнікам Васільковай Святланай Анатольеўнай
Тэма: “Сінтаксічныя прыметы простых ускладненых
сказаў, пастаноўка знакаў прыпынку”
Мэта: Гатоўнасць вучняў у канцы ўрока выканаць тэст
Задачы:
- Стварыць умовы для сістэматызацыі і кантролю ўменняў ставіць і тлумачыць знакі прыпынку ў простым ускладненым сказе;
- Спрыяць развіццю пунктуацыйнай пісьменнасці - важнейшага элемента культуры пісьмовага маўлення;
- Садзейнічаць выхаванню ў вучняў неабходнасці ўдасканалення культуры пісьмовага маўлення.
(Для вучняў)
- Практыкавацца ў пастаноўцы і тлумачэнні знакаў прыпынку;
- Развіваць і паглыбляць уменні вызначаць прыметы і асаблівасці будовы;
- Выканаць тэст.
Тып урока: Урок замацавання ведаў і ўменняў
Абсталяванне:
- Камп'ютарная прэзентацыя Power Point: “Сінтаксічныя прыметы
простых ускладненых сказаў, пастаноўка знакаў прыпынку”
(Дадатак №1)
- Друкаваныя матэрыялы для самастойнай, парнай і групавой працы вучняў.
- Кантрольны тэст па варыянтах.
- Індывідуальная карта ўліку ведаў і ўменняў.
Асноўныя этапы ўрока |
Час
|
Дзейнасць настаўніка |
Дзейнасць вучняў |
Метады, прыёмы, формы навучання |
Прагназуемы вынік |
Абсталяванне, матэрыял |
Арганізацыйны |
2 |
Праверка падрыхтоўкі класа да ўрока. Эпіграф. Стварэнне спрыяльнага мікраклімату |
Настройваюцца на арганізацыйную, эффектыўную і выніковую працу |
Слоўныя , франтальныя |
Псіхалагічная падрыхтаванасць да ўрока |
Камп’ютар, прэзентацыя, нататка |
Паведамленне тэмы ўрока, мэтамеркаванне |
2 |
Звяртае ўвагу на тэму занятка, актуалізуе дзейнасць вучняў з боку кантрольна-ацэначнай дзейнасці |
Фармулююць мэту, задачы |
Слоўныя, наглядныя, франтальныя |
Пастаноўка мэты, задач |
(Слайд №4), (Слайд №5, (Слайд №6 ).
|
Актуалізацыя раней засвоеных ведаў |
5 |
Актуалізуе мысліцельныя аперацыі і пазнаваўчыя працэсы неабходныя для выканання праверачнай работы. |
Выконваюць арфаграфічную размінку, самаправерку |
Слоўныя, наглядныя, практычныя |
Праверка арфаграфічнай пільнасці |
(Слайд№7), ацэначны ліст |
Праверка дамашняга задання |
12 |
Арганізует праверку дамашняга задання, забяспечвае ўключэнне вучняў у сумесную дзейнасць |
Вызначаюць узровень ведаў па вывучаных тэмах |
Практычны, праца ў парах, слоўныя, графічныя, сама/ узаемакантроль |
Сістэматызуюць і абагульняюць веды, замацоўваюць матэрыял, ацэньваюць адказы |
Заданні на картках, ацэначны ліст, раздатачны матэрыял, падручнік, (Слайд №8 – 17), (Слайд №18 ).
|
Выкананне трэніровачных практыкаванняў |
10 |
Садзейнічае арганізацыі групавой працы і паглыбленню матэрыялу |
Выконваюць заданні ў групах па тэксце экзаменацыйнага пераказу, узаемаацэнка |
Слоўныя, часткова- пошукавы, групавая работа |
Замацаванне і паглыбленне ведаў, развіццё камунікатыўных навыкаў |
Раздатачны матэрыял, (Слайд №19 – 22 )
|
Фізкультхвілінка |
1 |
Арганізуе выкананне практыкаванняў для вачэй і плечавога поясу |
Выконваюць практыкаванні |
Наглядны |
Адпачынак для вачэй і мышцаў плечавога поясу |
(Слайд №23 ).
|
Самастойная дыферэнцаваная праца |
10 |
Арганізуе самастойнасць працы |
Выконваюць тэставыя заданні, самаправерка |
Практычныя, індывіду –альныя, наглядныя |
Усведамленне ўзроўню ведаў па тэме, самаправерка |
Заданні для тэставага кантролю, (Слайд №24 ).
|
Дамашняе заданне |
2 |
Прапануе дамашняе заданне: тэст на сайце школы, творчае заданне |
Асэнсоўваюць характар дамашняга задання |
Слоўныя, фратальныя |
Самавызначэнне вучняў на далейшую дзейнасць |
(Слайд №25 ).
|
Падвядзенне выніку ўрока, рэфлексія |
2 |
Арганізуе аналіз дзейнасці вучняў |
Аналізуюць дзейнаць на ўроку, развіваюць самастойнасць |
Слоўныя |
Ацэньванне вынікаў уласнай дзейнасці |
(Слайд №26 ), (Слайд №27 ).
|